Esta semana presentouse a Guía da linguaxe non sexista no deporte. Conversamos cunha das súas autoras sobre a importancia do uso igualitario da linguaxe, tamén no deporte.
É a primeira guía deste estilo que se presenta no Estado e pretende ser un instrumento de primeira man, non dos que fican nos estantes, senón dos que se collen día a día para escribir ou falar: empregar a linguaxe de xeito que mulleres e homes sexan visíbeis por igual, tamén no deporte. A publicación sería útil para as federacións deportivas, os organizadores de competicións e os xornalistas dedicados aos deporte.
Segundo lle contou a Vieiros Concha Diéguez, directora de Reverso Comunicación, a empresa que elaborou a guía, con ela buscaban "crear un elemento de axuda para as persoas que traballan día a día coa linguaxe no ámbito deportivo". "Queriamos facer unha publicación moi práctica para que os usuarios puidesen acceder directamente ás distintas tipoloxías de problemas que se poden dar neste ámbito, e as dúbidas, para atopar unha solución amplia".
"Non se pode acceder ás pistas" no canto de "os usuarios non poden acceder"
Para elaborar a publicación, en Reverso recolleron todas as propostas que se fixeron noutras administracións públicas do Estado Español nesta liña, mais tamén pensando en facer unha "proposta propia, tentando recoller exemplos reais e facendo un traballo de investigación e sistematización propio", sinalou Diéguez. Un exemplo disto é que todas as imaxes, aínda que moitas delas aparecen debulladas, son de deportistas galegas, "de feito, na portada aparece Tareixa Portela".
"Cando o tenista Rafa Nadal gañou en xullo deste ano o torneo de Wimbledon os xornais dixeron algo así como que se tiña roto o maleficio, xa que non gañaba ningún tenista do Estado Español dende a vitoria de Santana, esquecendo por completo a Conchita Martínez, que gañara en 1994", dixo Diéguez para dar un exemplo de como os medios de comunicación "simplemente eluden, esquecen ou para eles non existe" o deporte feminino.
Este é o feito máis destacábel, mais segundo contou a directora de Reverso, tamén hai outro tipo de actuacións que se poderían mudar, como o emprego de substantivos xenéricos "porque hai moitos casos nos que é posíbel usalos, e non se fai, como por exemplo dicir 'a mocidade deportista' no canto de 'os mozos deportistas'; ou dicir 'o equipo gañador' no canto de 'os gañadores'".
"Os e as deportistas"
Diéguez tamén sinalou que na guía recomendan o emprego de desdobramentos nos casos que sexa posíbel, é dicir, escribir "os nadadores e as nadadoras, os padexeiros e as padexeiras", no canto de só usar o termo masculino.
Tamén se fala de optar pola reformulación para chegar a facer un uso igualitario da linguaxe, de tal xeito que, no canto de dicir ou escribir "Os usuarios non poder acceder ás pistas sen calzado deportivo", cambiar a formulación da frase por "Non se pode acceder...". "A lingua ofrécenos moitas posibilidades; pronomes, determinantes xenéricos, cambios dinámicos, reformulacións... unha manchea de termos que nos poden afastar dunha linguaxe sexista", concluíu Concha Diéguez.
A guía hase repartir entre as federacións e entidades deportivas, así coma nos distintos medios deportivos galegos.